De energietransitie: waar te beginnen?

Eén van onze GIS-specialisten is betrokken bij een actueel project bij één van de grote gemeenten van Nederland. Onze medewerker is onderdeel bij een project van de afdeling geo-data met als onderwerp de energietransitie. In een eerder stadium is al onderzocht wat middelen zijn voor deze gemeente om van het gas af te gaan. Hierbij bleek dat de gemeente meer gebruik kan gaan maken van aardwarmte en elektra in plaats van gas. De focus moest hiervoor meer gaan liggen op stadsverwarming. De volgende stap was om uit te zoeken in welke wijk deze energietransitie het beste gestart kan worden. Onze medewerker heeft de opdracht gekregen om hierop een GIS-analyse te doen. Hij moest door middel van deze GIS-analyse antwoord krijgen op de vraag in welke wijk de gemeente het beste als eerste aan de slag kan om de energietransitie in gang te zetten.

Onze medewerker is zijn analyse begonnen met het uitzoeken van de volgende vragen:

  1. Waar liggen de huidige gasleidingen? In het GIS heeft hij deze informatie verkregen via de up-to-date leidingenverzamelkaart.
  2. Waar is op dit moment al stadsverwarming? Ook deze vraag heeft hij kunnen beantwoorden via de informatie op de leidingenverzamelkaart in het GIS.
  3. Wat is de onderhoudsbehoefte van het riool? Deze vraag was relevant omdat dit één van de grootste ingrepen is in de gemeentelijke bodem. Daarnaast is er gekeken of er eventueel andere behoeften zijn waarom de grond open moet. Deze informatie is weergegeven in het GIS door middel van geo-data vlakken en kleuren. Er is gekeken naar de informatie op basis van de middellange termijn (over 5 jaar).
  4. Waar zijn de woningcorporaties? Deze informatie kon opgevraagd worden in de BAG (Basisregistratie Adressen Gebouwen). In plaats van te kijken naar particuliere eigenaren is er tijdens dit onderzoek gekeken naar woningcorporaties die met grote waarschijnlijkheid het geld hebben om als eerste een start te maken met de energietransitie.

Onze medewerker heeft in GIS een nieuw model gemaakt waarin deze bovenstaande informatie gecombineerd is weergegeven. Hierbij heeft hij eerst gekeken naar de vraag welke van bovenstaande vier punten de meest belangrijke informatie weergeeft voor het omzetten naar de energietransitie. Hierbij bleek dat bijvoorbeeld de data van de gasleidingen belangrijker is om mee te nemen in de analyse dan de data van de woningcorporaties. Het vervangen van de huidige gasleidingen naar stadsverwarming is namelijk het meest relevant in deze analyse. Het is daarnaast ook belangrijk te onderzoeken of stadsverwarming al in de buurt is van de oude gasleidingen. Op deze manier kan de nieuwe stadsverwarming makkelijk en snel aangesloten worden op de bestaande stadsverwarming.

Vervolgens heeft iedere buurt in de stad een cijfer gekregen welke de noodzaak voor de energietransitie in deze buurt weergeeft. Wanneer er in een buurt bijvoorbeeld meer gasleidingen aanwezig zijn en minder stadsverwarming, krijgt deze buurt meer punten dan een buurt waar overal al stadsverwarming is. De buurt met voornamelijk gasleidingen krijgt dan 4 punten terwijl een buurt waar overal al stadsverwarming is 0 punten krijgt. Deze punten worden vervolgens ingedeeld op kleur en weergegeven in het GIS. Uiteindelijk kwamen er zo een aantal duidelijke vlakken uit die de hoogste punten gescoord hadden. Deze vlakken geven de wijken weer waar de meeste winst gehaald kan worden met de start voor de energietransitie.

Bovenstaande analyse was voornamelijk bedoeld om inzicht te verkrijgen in de mogelijke wijken waar een start gemaakt kon worden met de omschakeling op stadsverwarming. De uitkomst werd voornamelijk als ‘praatplaat’ gebruikt en is uiteindelijk niet doorslaggevend geweest in de keuze voor de start. Toch heeft onze medewerker met veel plezier zijn bijdrage geleverd aan deze belangrijke beslissing die gemeenten de komende jaren moet nemen.

Onze medewerker vond het ontzettend leuk om tijdens dit project een actueel onderwerp te combineren met zijn passie voor GIS-analyses. Lijkt het jou ook leuk om als GIS-specialist aan de slag te gaan en je bezig te houden met actuele GIS-projecten? Meld je dan snel aan als Professional bij Dewitec.